Blog Layout

BEGRIJPEN WE ELKAAR?

Arie de Korte • apr. 16, 2023

BEGRIJPEN WE ELKAAR?

Begrijpen we elkaar?


Merk jij ook wel eens dat een afspraak met een collega anders uitpakt dan dat jij had gedacht? Dat komt doordat jouw woorden door de ander anders worden geïnterpreteerd.

 

Binnen NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) bestaat het idee dat er een verschil is tussen de oppervlaktestructuur en de zogenaamde dieptestructuur van taal. Deze structuren zijn afkomstig van Richard Bandler, een van de grondleggers van NLP.

 

Herinneringen uit het verleden

Het onderscheid tussen deze twee is dat je aan de oppervlakte de taal hoort en dat de betekenis van die taal in de dieptestructuur ligt. Hoe mooi zou het zijn als de boodschap, de bedoeling, die ik heb met het schrijven van dit stukje door jou, als lezer, precies begrepen zou worden? Dat is vaak niet het geval. De woorden die je gebruikt, worden door de ontvanger gefilterd op basis van herinneringen en ervaringen uit het verleden.

 

Dat werkt zo

Stel ik zeg tegen je: “Ik haal brood bij de bakker”. Dan begrijp je wat deze zin betekent. Het punt is echter dat je alleen begrijpt wat deze zin voor jou betekent en dat je geen idee hebt wat ik exact bedoel. Jouw dieptestructuur wordt getriggerd door de oppervlaktezin ‘Ik haal brood bij de bakker’ en geeft een eigen betekenis aan deze zin.

 

Hoe werkt dat nu precies?

Duidelijk is dat er aan de oppervlakte een gebeurtenis plaatsvindt en dat er in de diepte, in het onbewuste, betekenis aan gegeven wordt. Deze betekenis wordt gevoed door alle, in het onbewuste opgeslagen, herinneringen uit het verleden. Bij het lezen van de zin ‘Ik haal brood bij de bakker’ weet je, op basis van jouw herinneringen, wat een brood is en wat een bakker is. Ook geef je, op basis van de informatie uit jouw onbewuste, invulling aan de woorden ‘brood’ en ‘bakker’. Je weet bijvoorbeeld nog dat de bakker op de hoek in de straat waar je als kind opgroeide van dat heerlijke witbrood had. Voor mij betekenen ‘brood’ en ‘bakker’ echter een lekkere lunch tussen de middag met heerlijk versgebakken brood in de lunchroom bij de warme bakker in mijn woonplaats. Zelfde woorden, andere betekenis.

 

Zintuigen op scherp

Alle taal die we gebruiken is gebaseerd op eigen betekenis die op zijn beurt weer vormgegeven is door onze ervaringen. Dit is het hart van NLP. Ons brein ervaart de wereld om ons heen enkel en alleen door middel van de vijf zintuigen; zien, horen en voelen als de belangrijkste, aangevuld met ruiken en proeven. Alles wat je bedenkt is een combinatie van deze vijf zintuigen. Als voorbeeld weer de bakker en het brood. Jouw betekenis van deze woorden is gebaseerd op wat je ooit ervaren hebt met brood en de bakker en dan met name wat je hoorde, voelde, rook, proefde en gezien hebt. Wat voor jou een lekker broodje kan zijn is voor een ander niet te pruimen.

 

Schematisch ziet dat er als volgt uit:


Persoon A zegt iets (op basis van ervaringen en herinneringen - dieptestructuur) tegen persoon B (oppervlaktestructuur)

Persoon B hoort de taal (oppervlaktestructuur) en geeft hier betekenis aan (dieptestructuur) op basis van ervaringen en herinneringen

Persoon B zegt iets terug (op basis van ervaringen en herinneringen - dieptestructuur) tegen persoon A (oppervlaktestructuur)

Persoon A hoort de taal (oppervlaktestructuur) en geeft hier betekenis aan (dieptestructuur) op basis van ervaringen en herinneringen

en daarna herhaalt de loop zich...

 

Het is goed dit te weten en het is nog beter je te realiseren dat jouw boodschap mogelijk anders door de ander wordt ontvangen dan jij bedoeld had.

door Arie de Korte 03 dec., 2021
Wat is echt belangrijk? Wat, in jouw leven, is echt belangrijk voor je? Welke plek neemt je werk in? Wat vind je belangrijk in een relatie, in je gezin, je familie, je vrienden en collega’s? Ongetwijfeld komen er antwoorden op als je deze vragen leest. Waar komen die antwoorden vandaan? Komen ze uit je hoofd of uit je hart? De antwoorden op deze vragen laten je waarden zien. Ze geven aan wat echt belangrijk is en wat je, soms ten koste van alles, zal beschermen, onderhouden en waarderen. Het is goed je af te vragen of de antwoorden gegeven worden vanuit een vrije keuze of vanuit een verplichting naar jezelf of naar anderen. Passen de antwoorden bij de woorden die je gebruikt of is wat je zegt meer wat er van je verwacht wordt? Zaken die belangrijk voor je zijn hebben een grote invloed op je gedrag. Een onbestemd gevoel zegt je, dat de omstandigheden tegen je waarden ingaan. Die gevoelens komen in verschillende vormen, bijvoorbeeld ongemak, een vluchtige gedachte of een koude rilling over je rug. Het zijn tekenen van het onderbewuste die vragen om aandacht. Vanaf het moment dat je wordt geboren verzamel je waarden. Sommigen daarvan blijven je een leven lang bij en andere veranderen in de loop van je leven. We kennen drie soorten waarden: Geërfde waarden . Dit zijn de waarden die worden overgenomen van opvoeding, opleiding, cultuur en omgeving. In de loop van je leven is er een verschuiving te zien in waarden die overgenomen zijn van anderen. In het leven nemen we waarden over van bijvoorbeeld sporthelden, mode, politiek, muziek, et cetera. In het volwassen leven bepalen waarden een groot deel van je programma’s. Een programma is dat wat ons onbewust stuurt in bepaalde omstandigheden. Je hebt bijvoorbeeld geleerd dat studie belangrijk is, omdat je ouders een hoge opleiding hebben genoten. Dus is het belangrijk voor je dat je kinderen ook een hoge studie hebben en een diploma halen. Compenserende waarden . Dit zijn waarden die aan het andere uiterste van een ervaring staan en worden gebruikt om een gemis te compenseren. Bijvoorbeeld extra veel vrijheid in de opvoeding van kinderen als je zelf erg streng bent opgevoed. Je eigen oordeel . Dit gaat over de manier waarop je eigen ervaringen impact hebben op de waarde die je eraan hecht. Bijvoorbeeld waarde hechten aan empathie en boos worden als een ander hieraan niet voldoet. Aan de oppervlakte lijken deze waarden onschuldig, echter ze hebben een grote impact op ons doen en laten. In veel gevallen is het goed je af te vragen waar een waarde vandaan komt (geërfd, compensatie of een eigen oordeel). Door dit te onderzoeken bepaal je of een waarden nog in stand gehouden moet worden. Wat zou er gebeuren als je deze waarden zou veranderen? Wat zal dit je geven? Wat zal het je kosten? Deze vragen zijn de opstap naar verandering, vooral in situaties waar je waarden eerder tegen- dan meewerken om je doel te bereiken.
door Arie de Korte 26 nov., 2021
In de blog ‘Rust in de tent!?’ heb je kennis kunnen maken met de werking van voorkeur, afkeer en verlangen bij gebeurtenissen in het dagelijks leven. In deze blog gaat het over de ‘circle of life’ en hoe daar vrij van te zijn.
Meer posts
Share by: